سابق بر این مطالب جالبی درباره مردان نمکی در سایت سپیدر منتشر شده است که فهرست آنها در انتهای این مقاله مندرج شده است. صحبت‌ها و انتقادهای زیادی درباره شیوه نگهداری مردان نمکی مطرح است. امروز می‌خواهیم خبری را مبنی بر حفاظت مردان نمکی و انجام اقدامات لازم برای حفظ این مجموعه ارزشمند باستان‌شناسی بررسی کنیم.
تصویر یکی از مردان نمکی
مختصری درباره مردان نمکی
مردان نمکی، عنوانی است که برای نامگذاری تنها مومیایی‌های نمکی در جهان استفاده می‌شود. این مومیایی‌ها متعلق به کارگران معدن نمک چهرآباد زنجان هستند. نخستین مرد نمکی در زمستان 1372 و به طور اتفاقی در حین بهره‌برداری از معدن نمک چهرآباد کشف شد. سایر مردان نمکی در اکتشافات باستان‌شناسی بعدی کشف شدند.
در میان مردان نمکی جسد یک زن و یک پسر نوجوان نیز وجود دارد. تعدادی از مردان نمکی بر اثر ادامهٔ کار معدن با بولدوزر، به‌شدت آسیب دیده‌اند. در سال ۲۰۰۸ بهره‌برداری از معدن متوقف شد و جسد ششمین مرد نمکی به دلیل کمبود امکانات لازم برای نگهداری از آن، دست نخورده در معدن باقی ماند.از میان مردان نمکی یافت شده، سه مرد نمکی مربوط به زمان هخامنشیان (حدود ۴۰۰ پیش از میلاد) و دو مرد نمکی دیگر نیز مربوط به اواخر دوران ساسانی (حدود ۴۰۰ تا ۶۰۰ میلادی) هستند.
انتقادها درباره شیوه نگهداری و حفاظت از مردان نمکی
مرد نمکی شماره يک در موزه «ايران باستان» در تهران و ساير مردان نمکی در خانه تاريخی «ذوالفقاری‌های زنجان» نگهداری می‌شوند. برخی علاقه‌مندان به آثار و تمدن ایران معتقدند شرایط نگهداری مردان نمکی در خانه تاریخی «ذوالفقاری‌های زنجان» اصلاً مناسب نیست و می‌تواند موجب نابودی مردان نمکی گردد.
دکتر هوشنگ ثبوتی استاد دانشگاه زنجان که کاشف نخستين مرد نمکی را در معدن «چهره‌آباد» زنجان است جزو این منتقدین است. ایشان در گزارش خبرگراری مهر، با انتقاد از شرايط نگهداری مردان نمکی گفته است:
مردان نمکی کشف شده در معدن نمک چهره‌آباد شهرستان ماهنشان به دليل نگهداری غير اصولی و غير منطقی آرام آرام به سوی نابودی پيش می روند.
حفاظت از مردان نمکی
بر اساس خبر مندرج در خبرگزاری ایسنا، برنامه حفاظت از مردان نمکی و یافته‌های حاصل از اکتشافات معدن نمک چهرآباد به عنوان یکی از ارزشمندترین و بهترین مجموعه بافته‌های باستان شناسی ایران اجرا شد.
به گزارش این خبرگزاری، این برنامه توسط سه نهاد انجام می‌شود:
- پژوهشکده حفاظت و مرمت پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری
- اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری استان زنجان
- اداره کل موزه‌ها و اموال منقول
پژوهشکده حفاظت و مرمت آثار تاریخی به دنبال همکاری پیشین با اداره کل موزه‌ها و میراث فرهنگی استان زنجان در عملیات حفاظت و مرمت، دوره تخصصی آموزشی را برای این اداره کل برگزار کرد.
با این اقدام، از این پس انجام اقدامات اضطراری و اولیه بر روی قطعات این مجموعه در استان با مشاوره و نظارت پژوهشکده انجام می‌شود.
این دوره آموزشی به صورت کاملا عملی و با کار بر روی قطعات مختلفی از مجموعه مردان نمکی برگزار شد. بافته‌های به دست آمده از کاوش‌های معادن نمک چهرآباد زنجان که به بافته‌های مردان نمکی مشهورند به علت تنوع بافت و تعدد قطعات یکی از بهترین و ارزشمندترین مجموعه بافته‌های باستان شناسی ایران به شمار می‌روند.
آخرین دیدگاه‌ها