دریاچه نمک خور که بزرگترین دریاچه فصلی نمک جهان (پلایا) است، از جمله کم ارتفاع‌ ترین نقاط در فلات ایران نیز محسوب می‌شود. این دریاچه در قسمت مرکزی تا جنوبی کویر مرکزی ایران گسترش دارد وارتفاع آن ازسطح آب‌های آزاد به طور متوسط 707 متر است. عمق نمک در این دریاچه برخلاف سایردریاچه‌های نمک مشابه در فلات مرکزی ایران بسیار نازک بود به طوری که از5 سانتی متر تا 10مترمتغیراست. علت این تفاوت، حرکت دائمی سفره‌ آب‌های شور زیرزمینی و لجن‌های سیاه لایه‌های زیرین می‌باشد که از شکل‌ گیری و تراکم پلتفرم‌های نمکی جلوگیری می‌کنند.

 

دلیل شکل گیری دریاچه نمک خور

آب‌های ورودی به این دریاچه به دلیل شوری کویرهای اطراف اشباع از نمک هستند و به دلیل گرمی بالای هوا به سرعت تبخیر شده و نمک خود را در دریاچه باقی می‌گذارند.

دمای هوا درگرم ترین زمان به 55 درجه و در سرد ترین زمان (شب) به 25 درجه می‌رسد. میزان رطوبت هوا درفصول گرم در حد بسیار ناچیزی کاهش می‌یابد.

اختلاف زیاد درجه حرارت در روز و شب باعث شکسته شدن لایه نمک سطحی گشته و لایه های مرطوب زیرین از شکست‌های ایجاد شده رطوبت خود را از دست می دهند که این عامل باعث شکل‌ گیری چندضلعی‌های نمکی (پلتفورم‌های نمکی) می‌گردد.

همچنین حرکت لجن‌های سیاه لایه های زیرین در این شکل گیری ها موثر است.

 

دریاچه نمک خور کجاست؟

همانطور که از نام این دریاچه مشخص است در شهرستان خور و بیابانک اصفهان واقع شده است. برای دسترسی به این شهرستان باید از مسیر نائین – یزد حرکت کنید، پس از شهرستان انارک نائین به شهرستان خور و بیابانک می‌رسید. این شهرستان از شمال به سمنان، از شرق و جنوب به استان یزد و از غرب به شهرستان نارک نائین می‌رسد. گستره دریاچه نمک خور از بخش مرکزی تا بخش جنوب کویر مرکزی ایران است.

 

جاذبه های توریستی دریاچه نمک خور

این دریاچه دارای جاذبه های گردشگری نمکی ویژه‌ای است که آن را از سایر دریاچه‌های نمک متمایز می‌کند. از جمله این جاذبه‌های گردشگری می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد:

 

1 – اشکال نمکی یا پلی گون (چند ضلعی)

از جمله مهمترین جاذبه‌های بصری دریاچه نمک خور، اشکال نمکی چند ضلعی است که بر روی سطح دریاچه وجود دارد. پوشش یک دست سطح دریاچه با این اشکال نمکی، رطوبت موجود بر روی این اشکال در فصول خنک و بازتاب تصویر آسمان بر این بستر، تصویر بسیار زیبایی را ایجاد می‌کند که نظر هر گردشگری را به خود جلب می‌کند.

دو دلیل اصلی تشکیل این اشکال عبارتند از:

  • اختلاف زیاد روز و شب در منطقه کویری که موجب شکسته‌شدن لایه‌های نمکی سطحی می‌گردد؛
  • حرکت لجن های سیاه لایه‌های زیرین

 

2 – شب های کویر در دریاچه نمک خور

تاریکی که در فضای آسمان کویر وجود دارد و همچنین عدم وجود آلودگی‌ها در هوای منطقه، باعث ایجاد نماهای بسیار زیبایی از آسمان شب های کویر در این دریاچه می‌شود:

کهکشان راه‌ شیری بر فراز دریاچه نمک خور

کهکشان راه‌ شیری بر فراز دریاچه نمک خور

 

3 – کویر طبقه یا کویر نمک سیاه

کویر طبقه یا کویر نمک سیاه از دیگر جاذبه های گردشگری دریاچه نمک خور است. در این منطقه، اشکال تیز نمک سیاه در بستر کویر مملو از نمک سفید قرار گرفته‌اند و صحنه بسیار جذابی را خلق کرده‌اند.

کویر طبقه یا کویر نمک سیاه

کویر طبقه یا کویر نمک سیاه