آغاز مطالعات معدن نمک چهرآباد زنجان توسط دانشمندان آلمانی

خبرگزاری ایرنا، در خبری که در تاریخ 31 شهریورماه 1394 منتشر کرده است به آغاز مطالعات معدن نمک چهرآباد زنجان توسط دانشمندان آلمانی اشاره کرد. دو سال پیش از این نیز هیات علمی از آلمان برای انجام مطالعات کاوش شناسی به زنجان و معدن نمک چهرآباد سفر کرده بودند.

 

اولین مطالعات معدن نمک چهرآباد

اولین مطالعات باستان‌شناسی در معدن نمک چهرآباد به سال 1372 برمی‌گردد. زمانی که بطور تصادفی و توسط شخصی که از حق بهره‌برداری از معدن نمک برخوردار بود، اولین مرد نمکی کشف شد.

مطالعات بعدی به 11 سال بعد از کشف اولیه بازمی‌گردد. زمانی که مجدداً بهره برداری از معدن آغاز شد و در همان اوایل کار مرد نمکی دوم کشف شد.

تاکنون از معدن نمک چهرآباد شش مرد نمکی یافته شده است. که مرد نمکی نخست هم اکنون در موزه ملی ایران و سه مرد نمکی دیگر در خانه ذوالفقاری زنجان نگهداری می شوند.

دو مرد نمکی دیگر کشف شده در حین اکتشاف به علت شکستگی بسیار زیاد از بین رفتند.

مطالعاتی که تا کنون انجام دادند، عمر مردان نمکی شماره‏‌های 3، 4 و 5 را به دوره‌ی هخامنشی 350 سال قبل از میلاد تخمین می زند. بر اساس این پژوهش‌ها، مرد نمکی شماره 1 و 2 نیز مربوط به دوره ساسانی است.

 

مطالعات مجدد معدن نمک چهرآباد زنجان توسط دانشمندان آلمانی

در سال 1392 هیات علمی از آلمان برای انجام مطالعات کاوش شناسی به زنجان و معدن نمک چهرآباد سفر کرده بودند. در سال 1394 این گروه دانشمندان آلمانی مطالعات این معدن را آغاز کردند.

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان زنجان در این باره گفت:

ادامه مطالعه و بررسی پارچه های هخامنشی و برای اولین بار چرم ها و پوستین‌های به دست آمده از معدن نمک چهرآباد به همراه ابزارهای معدنی از برنامه های از پیش تعیین شده این تیم است.

پیش از این همراه یکی از مردان نمکی یک چاقو، گوشواره طلا، کفش چرمی و لباس پیدا شد که مطالعه برروی لباس این اجساد نشان دهنده عمق قدمت فن نساجی در ایران است.

وی خاطر نشان کرد:

معدن نمک چهرآباد مهم‏ترین معدن استخراج نمک دردوره هخامنشی و ساسانی است و مردان نمکی یافت شده نیز گویای همین مطلب است؛ چرا که مردان نمکی شماره ۱ و ۲ نیز مربوط به دوره ساسانی و شماره‏ های ۳، ۴ و ۵ مربوط به دوره هخامنشی ۳۵۰ سال قبل از میلاد است.

معدن نمک چهرآباد در ۷۰ کیلومتری شمال غرب شهر زنجان است. این منطقه به دلیل طبیعت به نسبت خشنی که دارد، تا پیش از کشف بقایای مومیایی ‎های معروف به مردان نمکی برای ساکنان استان زنجان، منطقه ای کمتر شناخته شده بود. شهرت امروزی چهرآباد به دلیل گنبد نمکی بزرگ معروف به دوزلاق است که قدیمی ‏ترین معدن نمک در ایران محسوب می شود.

 

ارزش باستان‌شناسی مردان نمکی

ارزش مردان نمکی معدن نمک چهرآباد فقط محدود به تبدیل شدن به یک اثر برای نگهداری در موزه نیست. مردان نمکی تنها مومیایی‌های نمکی بازمانده در جهان هستند و از این منظر حائز ارزش باستان‌شناسی هستند. مطالعات مختلفی روی مردان نمکی انجام شده است و نتایج این یافته‌های علمی، مردم‌شناسی و تاریخی باارزشی محسوب می‌شوند.