نمکی خوراکی یکی از مواد مورد نیاز برای سوخت و ساز مواد غذایی، انتقال پیام‌های عصبی و عملکرد صحیح عضلات می‌باشد. مصرف این ماده به مقدار محدود ضروری است. اما رعایت تعادل در مصرف آن ضروری است. در این نوشتار به بررسی مصرف صحیح نمک می‌پردازیم.
میزان نیاز بدن به نمک خوراکی
عواملی مانند افزایش مصرف غذاهای آماده موجب افزایش مصرف نمک در کشور ما شده است. بر اساس توصیه سازمان بهداشت جهانی، حداکثر مقدار مصرف نمک، روزانه 5 گرم (کمتر از یک قاشق چایخوری) می‌باشد. در حالی که میزان مصرف آن در کشور ما 3-2 برابر تخمین زده شده است.
مصرف بیش از اندازه نمک موجب دریافت بیش از حد سدیم می‌شود. بدن نیاز دارد تا بصورت روزانه 2 گرم سدیم دریافت کند. این مقدار با مصرف روزانه 5 گرم نمک تأمین می‌شود. مصرف بیش از نیاز سدیم موجب بیماری‌هایی نظیر افزایش فشار خون می‌گردد. این موضوع در بیماران کلیوی که نمی‌توانند سدیم مازاد بدن خود را دفع کنند بسیار حیاتی است و مصرف بیش از اندازه نمک در این بیماران ممکن است به مرگ آنها منجر شود.
عوارض مصرف زیاد نمک و غذاهای شور
اگر مصرف زیاد نمک و غذاهای شور ادامه یابد یا در عملکرد کلیه ها اختلال ایجاد شود، نمک اضافی در بدن تجمع می‌یابد و در تمام یا قسمت هایی از بدن ایجاد ورم می‌کند. هم‌چنین مصرف زیاد نمک و مواد غذایی شور سبب افزایش فشار خون و بروز بیماری‌های قلبی عروقی می‌گردد.
منابع دریافت نمک در رژیم غذایی
- نمک آشپزخانه و سفره که در زمان طبخ یا سر سفره به غذا اضافه می‌شود
- غذاهای آماده مانند سوسیس و کالباس و…
- انواع کنسروها
- تنقلات شور مانند چیپس، پفک و کراکرها
- لبنیات شور مانند دوغ، پنیر و کشک
- انواع شور مانند خیار شور، کلم شور و ترشی‌ها
- آجیل و مغزهای شور
پیشگیری از پرفشاری خون و بیماری‌های قلبی
- میزان نمکی را که هنگام پخت به غذا اضافه می‌کنید، کاهش دهید.
- سر سفره از نمکدان استفاده نکنید.
- مصرف مواد غذایی آماده و کنسروها را محدود کنید.
- برای بهبود طعم غذا از سبزیجات معطر و آبلیمو و آبغوره به‌جای نمک استفاده کنید.
- مصرف غذاهای شور مانند چیپس، پفک و آجیل شور را کاهش دهید.
- مصرف جوش شیرین را به علت دارا بودن مقدار زیادی سدیم، محدود کنید.
توصیه‌هایی برای مصرف صحیح نمک ید دار
- نمک خوراکی باید از نوع یُد دار و تصفیه شده باشد. این نوع نمک‌ها به‌دلیل خلوص بالا، ید را بهتر و به‌مدت بیشتری حفظ می‌کنند. نگهداری نمک ید دار به مدت طولانی (بیش از یک سال) موجب از دست رفتن بخشی از ید آن می‌شود. برای حفظ ید، باید نمک را دور از نور و رطوبت و در ظروف دربسته پلاستیکی، چوبی، سفالی و یا شیشه‌ای رنگی نگهداری کرد.
- زمان اضافه کردن نمک به غذا باید در انتهای پخت باشد تا ید آن در حداکثر مقدار حفظ شود.
- نمک تصفیه نشده به‌علت داشتن ناخالصی در افرادی که سابقه بیماری‌های گوارشی، کلیوی و کبدی دارند و حتی در صورت مصرف مداوم در افراد سالم منجر به بروز مشکلات گوارشی، کلیوی، کبدی و حتی کاهش جذب آهن می‌گردد.
- به تاریخ مصرف نمک، وجود پروانه ساخت از وزارت بهداشت و نیز به درج عبارت «نمک ید دار تصفیه شده» بر روی بسته بندی نمک‌ها دقت نمایید. از خرید هرگونه نمک با عنوان “نمک صنعتی” خودداری کنید.
آخرین دیدگاه‌ها