در این نوشتار، بر آنیم که نظرات اساتید بزرگ طب سنتی و اسلامی را در مورد نمک مورد بررسی قرار دهیم و این نظرات را با یافته‌های محققان خارجی مقایسه کنیم.
طب سنتی و نمک
آیت الله تبریزیان که یکی از اطباء بزرگ طب سنتی است در مورد استفاده از نمک و نهی پزشکان در این مورد می‌گوید:
اینها که می گویند نمک نخورید یا جهل دارند یا خودشان وارد کننده دارو هستند (منظور نمک طبیعی دریاست). اگر می گویند نمک سم است راست می‌گویند. همین نمک ید دار بازار سم است!
ایشان در مجموعه کتب خود تحت عنوان «دراسه فی طب رسول المصطفی» چه در حوزه پیشگیری و چه در حوزه درمان، بارها بر مصرف نمک طبیعی تأکید می‌کنند و نیز معتقد هستند منظور از نمک در روایات، نمک دریا می‌باشد.
دکتر حسین روازاده از پزشکان طب سنتی و رئیس مجموعه علمی درمانی «احیای طب جامع ایرانیان» هستند. ایشان در کتاب خود تحت عنوان «بهداشت تغذیه» می نویسد:
از نمک در طول تاریخ همواره به نیکی یاد شده است و اگر امروزه بحث های ضد و نقیض در مورد نمک گفته می‌شود، به همان نمک موجود در بازار ارتباط دارد.
بر اساس نتایج یک پروژه تحقیقاتی که بر روی برخی نمک‌ها در دانشگاه تهران انجام شد، چنین نتیجه‌گیری می‌شود که به علت یک سری تغییرات ناشی از دستکاری در ماهیت نمک، تأثیرات مثبت آن کاملا منفی گشته و زیان‌آور می‌شود. (کتاب بهداشت تغذیه/دکتر حسین روازاده/صفحه ۱۰۹)
دکتر حسین روازاده در جای دیگری از کتاب خود می‌نویسد:
نمک تصفیه شده ید دار از عوامل مشکوک سقط های زنان است!
دکتر مهدی فهیمی از پزشکان مجرب طب سنتی و رئیس مؤسسه بین المللی ایرانیان ماد می‌گوید: توصیه می‌کنیم از نمک تصفیه شده خیلی استفاده نکنید و نمک دریا استفاده کنید. (مجموعه تصویری سفیر سلامت/لوح ۲/سلامت جسمی و عادتها)
نظر پزشکان و محققان در مورد نمک
بررسی یافته‌های محققان و پزشکان در مورد نمک را با صحبت‌های دکتر حسن اکبری متخصص آسیب شناسی سلولی و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی شروع می‌کنیم:
امروزه مناقشه بزرگی بر سر نمک در محافل پزشکی در جریان است که بسیاری از آن ها به علت عدم شناخت کافی از نمک است. در حال حاضر نمکی که در بازار به عنوان نمک خوراکی در دسترس مردم است به علت تصفیه صنعتی تبدیل به سم سلولی شده است و برای سلامتی مضر است. مسلما آنچه در کتب پزشکی مدرن در مضرات نمک گفته شده در خصوص همین نمک صنعتی تصفیه شده است. در حالی که آنچه در طب ایرانی اسلامی در مزایای نمک صحبت شده، در مورد نمک صنعتی نیست و در مورد نمک بافری(متعادل) شده طبیعی است. مصرف نمک خالص صنعتی مانند استفاده از اکسیژن خالص به جای هواست که قطعا ریه های خود را از دست خواهیم داد! (کتاب مثلث سلامت/جلد۱/صفحه ۱۷۱)
دکتر اکبری در ادامه می نویسد:
پس ما باید ببینیم نمک مفید که این همه تأکید بر مصرف آن شده چه نمکی است و چگونه باید آن را پیدا کنیم؟! نمک طبیعی که توسط بشر دستکاری نشده و در طبیعت وجود دارد مثل نمک دریا حاوی سدیم،کلر،پتاسیم،ید،منیزیم،روی و کلسیم به میزان لازم برای بدن است و با تعادل خود نه تنها مضر نیست، بلکه مفید نیز هست. بنابراین طب اسلامی ایرانی مصرف نمک طبیعی به خصوص نمک دریا را توصیه و مصرف نمک های صنعتی و تصفیه شده را نهی می نماید. (کتاب مثلث سلامت/جلد۱/صفحه ۱۷۱و۱۷۲)
نظر مثبت طب مدرن درباره نمک دریا
استاد خدادادی از فعالان پیشتاز تغذیه سالم بالأخره پس از سال ها تحقیق می نویسد:
ترجیحا از نمک دریا استفاده کنید. (کتاب راز کامیابی/جمشیدخدادادی/صفحه۵۱۲)
دکتر محمد دریائی متخصص علوم بیولوژیک می نویسد:
به موجب بررسی های دقیقی که امروزه معمول داشته اند، بیش از پیش وجود نمک را برای ادامه حیات لازم و ضروری تشخیص داده اند. اما کدام نمک؟!
ایشان در ادامه می نویسد:
با مصرف نمک طعام فشار خون همیشه ثابت (و تنظیم) باقی می ماند! نمک دریایی اصل (طبیعی) که از دریاچه های ایران مانند دریاچه ارومیه و دریاچه آران و بیدگل کاشان به صورت طبیعی برداشت شده، حاوی ید و دیگر ریزمغذی های مورد نیاز بدن از جمله منیزیم، کلسیم، پتاسیم، منگنز، روی، سدیم، کلر، گوگرد، سیلیکون، برم، فلوئور، فسفر، وانادیم و مس است! بدن برای مصرف و متابولیسم عنصر ید، نیازمند حضور مس و منیزیم است یا برای ساخت بافت همبند و استخوانی، سیلیکون لازم دارد. برای تکمیل عمل سنتز نیازمند منگنز، پتاسیم و منیزیم است که متأسفانه تمام این موارد در فرآیند تصفیه نمک از آن جدا شده و فقط کلرورسدیم باقی می ماند!
(کتاب نمک دریا، سالم ترین نمک هستی/دکتر محمددریائی/مقدمه)
دکتر دریائی در این کتاب مفصل به موضوع نمک می پردازد و با دهها شاهد و سند داخلی و خارجی اثبات می کند که نمک دریای تصفیه نشده مخصوصا نمک دریاچه ارومیه بهترین نمک طعام برای انسان است که البته این نتیجه گیری از نام کتاب ایشان کاملا هویدا است.خلاصه مهم ترین نکات این کتاب شامل موارد زیر است:
- نمک دریایی تصفیه نشده بهترین نمک است. خصوصا از دریاچه ارومیه که یک نمک جهانی است! با مصرف سبزی تازه و غذای سالم تعادل پتاسیم و سدیم برقرار می شود و نمک برای فشار خون با شرایطی ضرر ندارد!
- نمک دریای طبیعی بدلیل داشتن پتاسیم و املاح دیگر کاملا متعادل بوده و برای فشار خون هیچ ضرری ندارد! آن چه که مضر است همانا نمک تصفیه شده صنعتی است.
دکتر بران والد، فوق تخصص قلب نیز در این باره می گوید:
وجود مقادیر کافی منیزیم، کلسیم و پتاسیم در غذای مصرفی، عامل کاهش فشارخون به مقدار ۴٫۶ میلی متر جیوه در افراد دارای فشار خونی و مقدار ۲٫۵ میلی متر جیوه در انسان های عادی می شود و مهم ترین این عناصر، منیزیم است که مقدار آن در غذای مصرفی روزانه به حدی کم است که قابل ذکر نیست اما در نمک طعام به وفور یافت می شود. (کتاب بیماری های قلب و عروق/دکتر بران والد/ویرایش هشتم/صفحه۱۱۱۴)
نتیجه گیری و جمع‌بندی
آنچه از این مطلب می‌توان نتیجه گرفت این است که نظر طب سنتی و پزشکی مدرن درباره مضرات مصرف نمک در جایی کاملاً همسو می‌شود که صحبت درباره انواع نمک فرآوری شده باشد ( نمک تصفیه شده، نمک ید دار و…). طب سنتی و مدرن در مورد مصرف نمک طبیعی ( نمک دریا، نمک فرآوری نشده و… ) نظر متفاوتی ارائه می‌دهند و بر فواید آن تأکید دارد. البته در مصرف هر نوع ماده غذایی در طب سنتی و اسلامی و مدرن بر رعایت حد اعتدال توصیه می شود. بنابراین، اینکه بر مصرف نمک طبیعی توصیه می‌شود به منزله تأیید مصرف بی رویه نمک نیست.
آخرین دیدگاه‌ها