نارسایی کلیه، اگر از نوع حاد باشد، در صورت درمان بهبود پیدا میکند. اما نارسایی مزمن کلیوی نیاز به انجام دیالیز یا پیوند کلیه دارد. دیابت و فشار خون بالا، از مهمترین عوامل بروز نارسایی مزمن کلیوی است. به طور کلی، از آنجا که بیماران کلیوی معمولا دچار کماشتهایی میشوند، بهتر است تعداد وعدههای غذایی این بیماران افزایش یابد. توصیههای دیگری نیز درباره مصرف نمک برای این بیماران وجود دارد. در این نوشتار میخواهیم درباره حذف نمک از رژیم غذایی بیماران کلیوی صحبت کنیم.
توصیه به حذف مصرف نمک برای بیماران کلیوی
کلیه ها و دیالیز
کلیه در تنظیم میزان مایعات و میزان الکترودهای بدن یعنی سدیم و پتاسیم و متابولیسم پروتئینها نقش دارد. به همین دلیل، اختلال در این عضو و بروز بیماریهای مزمن کلیوی، باعث بروز اختلال در این روند میشود.
دیالیز برای کلیهای که نمیتواند آب و مایعات یا مواد دفعی بدن مثل نمک را دفع کند، این کار را به صورت مصنوعی و خارج از بدن انجام میدهد. نوعی از اختلال کلیوی به این شکل است که بیمار ادرار ندارد و بدن حتی آب هم دفع نمیکند و نوع دیگر بیماران کلیوی هستند که آب دفع میکنند، اما قادر به دفع سدیم و پتاسیم نیستند. بر همین اساس، نوع کارکرد دستگاه دیالیز هم متفاوت و توصیههایی که به این بیماران میشود نیز متفاوت است.
علت محدودیت مصرف نمک برای بیماران کلیوی
معمولا محدودیت مصرف نمک برای همه بیماران کلیوی تجویز میشود. علت آن هم این است که این بیماران عملا نمیتوانند سدیم را دفع کنند و دچار عوارض ناشی از تجمع سدیم میشوند. میزان مصرف سدیم بصورت روزانه برای هر فرد باید حدود 2000 میلی گرم باشد. با مصرف 5000 میلی گرم نمک که کمتر از یک قاشق چایخوری است، این میزان سدیم تأمین میشود. جالب بدانید میانگین مصرف نمک در جهان بین 9000 تا 12000 میلی گرم در روز است. این بدان معنی است که ما همیشه بیش از نیاز بدن خودمان سدیم دریافت میکنیم.
افزایش میزان سدیم در بدن میتواند موجب افزایش فشار خون گردد. از آنجایی که فشار خون بالا ممکن است به چشم ها و شریان های شما نیز آسیب برساند، کاهش مصرف نمک به معنای خطر کمتر ابتلا به بیماری هایی مانند رتینوپاتی و آنوریسم است. در واقع، سازمان جهانی بهداشت گزارش میدهد که:
اگر مصرف جهانی نمک به حد توصیهشده کاهش یابد، میتوان از حدود 2.5 میلیون مرگ در سال پیشگیری کرد.
واضح است که برای کنترل فشار خون بالا، علاوه بر کاهش میزان سدیمی که روزانه مصرف میکنید، باید یک سبک زندگی سالم با ترکیب یک رژیم غذایی متعادل با فعالیت بدنی منظم اتخاذ کنید.
در افراد عادی، سدیم مازاد توسط کلیهها دفع میگردد. اما در بیماران کلیوی که نمیتوانند سدیم مازاد را دفع کنند، توصیه مؤکد میگردد که مصرف نمک را به حداقل برسانند. درباره پروتئین هم چون متابولیسم پروتئین در بیماران کلیوی با اختلال روبهرو میشود، محدودیت مصرف مواد پروتئینی و بیش از همه، گوشت قرمز وجود دارد.
درباره محدودیت مصرف آب و مایعات براساس نوع بیماری، پیشنهادی که به افراد میشود متفاوت است. بیماران کلیوی درباره مصرف داروها هم مثل مواد غذایی باید هشیار باشند، چراکه داروها معمولا از دو سیستم عمده کبد و کلیه دفع میشوند. به طور کلی به همه بیماران کلیوی توصیه میشود که نمک نخورید، پروتئین به تعادل و تناسب استفاده کنید و گوشت قرمز کمتر بخورید.
بنابرآنجه گفته شد برای جلوگیری از تجمع سدیم در بدن بیماران کلیوی توصیه به حذف مصرف نمک میگردد. این موضوع علیالخصوص برای بیماران حاد کلیوی ضرورت بسیار دارد.
آخرین دیدگاهها