تقسیم بندی نمک ها

در تقسیم بندی نمک ها می‌توان آنها را در سه گروه سه نمک، نمک سفره، نمک دریا و نمک ترش جا داد. در ادامه توضیح کوتاهی درباره این تقسیم بندی از نمک ها ارائه می‌دهیم:

1. سنـگ نمک (rock salt)

سـنگ نمک یـا هالیت (halite)،نوعی نمک تصفیه نشده با رنـگ خاكستری و ممـلو از نـاخالـصی است. از این نمک برای ذوب كردن یخ و برف در خیابان ها و جاده ها استفاده می شود. سنگ نمک در واقع سدیم كلراید با فرمول شیمیایی NACL است. سنگ نمک شکل اولیه استخراج شده نمک از معادن است و انواع نمک را بعد از فرآوری سنگ نمک تولید می‌کنند.

 

2. نمک سفره (table salt)

سنگ نمک تصفیه شده و آسیاب شده است كه معمولاً با ید، غنی سازی شده است.

 

3. نمک دریا (sea salt)

این نوع نمک با تبخیر آب دریا و اقیانوس ها حاصل می شود. تركیبات شیمیایی نمک دریا شامل سدیم، كلراید، سولفات، منیزیم، پتاسیم، كلسیم است. نمک دریا، تصفیه نشده و فاقد ید می باشد.

 

4. نمک ترش (sour salt)

نمک ترش و یا نمک سیتریک از میوه های اسیدی نظیر لیمو ترش استخراج می شود.

 

دسته بندی نمک ها بر اساس ناخالصی ها

1. نمک تصفیه نشده (unrefined)

ناخالصی های نمک تصفیه نشده می تواند شامل جیوه، آرسنیک، فلور، كادمیم، سولفات كلسیم، منیزیم، سنگ گچ و سایر فلزات سنگین باشد.

2. نمک تصفیه شده (refined)

این نمک حداقل از 95 درصد سدیم كلراید تشكیل می‌شود.

 

3. نمک تصفیه شده و ید دار

مصرف این نوع نمک برای تأمین ید مورد نیاز بدن علی‌الخصوص در مناطقی که از غذاهای دریایی کمتر استفاده می‌شود توصیه می‌گردد. مواد تشكیل دهنده این نوع نمک به قرار زیر است:

1. نمک 95 درصد سدیم کلراید

2. عامل ضد كلوخه شدن (anticaking agents)

مواد نمگیری هستند كه با جذب رطوبت مانع از به هم چسبیدن كریستال های نمک می‌شوند (نظیر كربنات كلسیم، كربنات منیزیوم و سدیم سیلیكا آلومینات). با اضافه كردن چند دانه برنج نپخته نیز می‌توانید از به هم چسبیدن كریستال‌های نمک به یكدیگر جلوگیری كنید.

3. قند معكوس (INVERT SUGAR)

قند معكوس (تركیب مساوی گلوكز و فروكتوز كه از هیدرولیز ساكاروز تهیه می شود) از تبخیر ید و همچنین زرد شدن رنگ نمک هنگام مواجهه با نور خورشید جلوگیری می كند.

4. یـد (iodine)

ید به شكل یدید پتاسیم (potassium iodine) و یا یدات پـتـاسـیـم (potassium iodate) به نمک افزوده می گردد.

نكته: ید به منظور جلوگیری از تولید ناكافی هورمون های تیروئید حائز اهمیت است. عدم مـصرف یـد ایجاد هـایـپوتیروئیدیسم (كم كاری غذه تیروئید) می كند كه باعث ایجاد گواتر(goitre)، كرتینیسم (cretinism) (عقب ماندگی توام با كوتولگی) و در بزرگسالان موجب ایجاد بیماری میگزدم (myxedema) می شود.

نكته: در برخی از كشورها غیر از ید، سدیم فلوراید، پتاسیم فلوراید وهمچنین فولیك اسید نیز به نمک های خوراكی افزوده می گردد.